Eijsden-Margraten_wapen.svgEijsden is een voormalige gemeente in het zuiden van Nederlands-Limburg, vernoemd naar de gelijknamige plaats. De gemeente is per 1 januari 2011 gefuseerd met de buurgemeente Margraten en vormt sindsdien de nieuwe gemeente Eijsden-Margraten.

Eijsden-Margraten maakt deel uit van het Zuid-Limburgse Heuvelland. Het oostelijk deel van de gemeente hoort landschappelijk tevens bij het Mergelland; het westelijk deel bij het Maasdal. In het Maasdal liggen onder andere de dorpen Eijsden, Oost-Maarland en Gronsveld. Bij Eijsden stroomt de rivier de Maas Nederland binnen. Iets verderop mondt het overwegend op Belgisch grondgebied stromende riviertje de Voer uit in de Maas.

De gemeente Eijsden-Margraten wordt aan de zuidwestkant begrensd door de Belgische gemeente Visé (aan de overkant van de Maas), aan noordwestzijde door de gemeente Maastricht, aan de noordzijde door de gemeente Valkenburg aan de Geul, aan haar oostzijde door de gemeente Gulpen-Wittem en aan de zuidkant door de Belgische gemeente Voeren.

Natuur WVE 6Het, langs de Maas gelegen gebied, is een natuurgebied in ontwikkeling. Aangelegd, sinds 1994, in een voormalige riviergrindwinning en Maas-normalisatie, is het gebied nu reeds een klein paradijs. Flora en Fauna gedijen er uitstekend. Voor watervogels is het een eldorado. De 63 ha. zijn vrij toegankelijk.

Het gebied is eigendom van Het Limburgs Landschap. IVN Eijsden heeft in het gebied een natuurwandeling uitgezet en hiervan is een boekje uitgegeven (te bestellen via IVN) of te downloaden boekje Eijsder Beemden IVN Eijsden.

Natuur WVENatuur

WVE ligt midden in dit prachtige natuur- en wandelgebied langs de Maas. Je kan hier uren ronddwalen te voet of op het water. Het gebied bestaat uit een grote grindplas die gelegen is in het uiterwaard ten oosten van de Maas. De oevers van deze plas werden omgevormd in een afwisselend natuurgebied. Het gebied wordt begraasd en er is een afwisselende plantengroei ontstaan.
Natuur WVE 7Sinds 2010 is de plas, die aanvankelijk niet met de Maas verbonden was, door een nevengeul hiermee in verbinding gebracht. Het gebied is toegankelijk en erlangs lopen gemarkeerde wandelingen. In het ondiepe gedeelte van de Maas zijn vogel eilanden gemaakt. En als de mens ze niet maakt, maken ze zelf eilandjes op het water om een mooi nest te bouwen.

Monumenten

Op het grondgebied van de voormalige gemeente Eijsden komen vele cultuurhistorische en natuurwaarden voor.  De rijke cultuurhistorische waarden zijn terug te vinden in de vele monumenten en markante gebouwen, zoals kerken, kastelen, kloosters, boerderijen, watermolens en grote herenhuizen en de gevarieerde natuurgebieden die Eijsden rijk is.

Toerisme

In de pittoreske Heuvelland- of Maasvalleidorpen van de gemeente Eijsden-Margraten is het toerisme een belangrijke bron van inkomsten. In diverse dorpen zijn hotels, pensions en kampeerterreinen aanwezig. Voornaamste troeven zijn de natuurgebieden en het cultuurhistorische erfgoed, zoals beschermde dorpsgezichten, historische kerken en kastelen, vakwerkhuizen en Limburgse carréboerderijen, wegkapelletjes, veldkruizen en zwingelputten. Andere attracties in de gemeente zijn een wijndomein in Cadier en Keer, de moderne uitkijktoren met een platform in de vorm van de gemeente Eijsden-Margraten op de Mescherheide en het Netherlands American Cemetery and Memorial in Margraten.

Ook de vele religieuze en folkloristische evenementen (processies, kermissen, carnavalsoptochten, enz.) dragen bij aan de toeristische aantrekkingskracht van de gemeente.

Vervoer

Station Eijsden
Het enige treinstation in de gemeente bevindt zich in Eijsden, aan de spoorlijn Maastricht – Luik. Na tussen 2007 en 2012 tijdelijk buiten gebruik geweest te zijn geweest, wordt station Eijsden sinds december 2011 weer bediend door de NMBS stoptrein Luik-Maastricht.

Voor het overige zijn de meeste kernen op het plateau qua openbaar vervoer, zowel onderling als met steden in de omgeving, verbonden door middel van buslijnen van Veolia Transport Nederland.

Sinds 2004 vaart een veerpont, genaamd “De Cramignon”, dagelijks tussen Eijsden en het aan de overzijde van de Maas gelegen Belgische dorp Ternaaien (Frans:Lanaye). Deze veerdienst vervoert alleen fietsers en voetgangers.

Wat het autoverkeer betreft is er sinds 1975 de Rijksweg 2, die enkele op- en afritten heeft in het Maasvallei-gedeelte van de gemeente. Tot dan toe waren de autosnelwegen Amsterdam-Maastricht en verder zuidelijk van Luik niet direct verbonden, maar via tweestrookswegen, die veelal door de kom van een aantal plaatsen in het Maasdal liepen. Begin jaren 1970 is de huidige directe snelwegverbinding tot stand gekomen.

(bron: Wikipedia Eijsden-Margraten)